Chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân tăng huyết áp

Trong số những căn bệnh được cho là thế kỷ như ADIS và đái tháo đường gây đến những cái chết thương tâm cho con người, thì còn một căn bệnh được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”. Đó chính là bệnh lý tim mạch tăng huyết áp, chúng có sự phát triển rất mạnh mẽ bên trong cơ thể chúng ta, mỗi ngày một mạnh mẽ hơn, ngấm ngầm cướp đi sinh mệnh của con người. Vì sự phát triển rất âm thầm nên hầu hết chúng ta không thể nào nhận biết được bản thân đang mắc phải bệnh tăng huyết áp.

Và để chống lại sự phát triển ngày một lớn mạnh của cao huyết áp, bài viết hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về “kẻ giết người không dùng dao” này. Kèm theo đó là một lời khuyên bổ ích phòng tránh bệnh cho tất cả mọi người.

Tìm hiểu chung về bệnh tăng huyết áp

Tăng huyết áp hay còn được gọi là cao huyết áp, một trong những dạng bệnh lý tim mạch thường gặp ở người lớn tuổi. Tăng huyết là một bệnh lý mãn tính làm tăng áp lực máu lên các thành động mạch, khi tốc độ bơm máu lên thành mạch quá lớn sẽ gây ra một số những hiện tượng vỡ động mạnh chủ, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tím,…Đây là những tình huống nguy cấp nhất có thể xảy ra khi bệnh nhân bị tăng huyết áp đột ngột và chỉ số cao đến đỉnh điểm.

Cao huyết áp căn bệnh của người cao tuổi

Cao huyết áp căn bệnh của người cao tuổi

Tăng huyết áp cũng được thành nhiều phân loại tùy vào nguyên nhân dẫn đến bệnh, cũng dễ dàng hơn trong việc khoanh vùng điều trị cho bệnh nhân:

  • Cao huyết áp thứ phát: Loại đầu tiên nguyên nhân dẫn đến là di chứng của một loại bệnh khác như bệnh về nội tiết, van tim, thận, động mạch,…
  • Cao huyết vô căn: Loại huyết áp cao này không rõ nguyên, nhưng tỷ lệ bệnh nhân mắc phải loại này lên đến 90%. Có thể là do tác động của môi trường hoặc do tuổi tác.
  • Cao huyết áp tâm thu đơn độc: Tính huống chỉ số huyết áp tâm thu tăng lên nhưng huyết áp ở trượng thu vẫn bình thường, trường hợp này cũng khá phổ biến ở hiên tại.
  • Cao huyết áp trong thời kỳ mang thai: Kèm theo huyết áp cao thì mẹ bầu còn bị tiền sản giật, cảnh báo người mẹ có thể mắc phải một số vấn đề tim mạch trong quá trình có mang.

Nguyên nhân

Do di truyền 

Cũng giống với bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp cũng có tác nhân gây ra là do di truyền. Điển hình khi bạn sống trong một gia đình mà ông bà, cô dì chú bác trong họ hàng đến tuổi mắc cùng một loại bệnh là huyết áp cao. Thì khả năng bạn cũng sẽ bị y chang như vậy là rất cao, trong quá trình mã hóa gen để tại ra bào thai thì cơ thể bạn đã man trong mình đoạn gen có bệnh huyết áp giống với ông bà, cha mẹ.

Do tuổi tác

Tuổi tác chính là nguyên nhân mà chúng ta không thể nào bỏ qua được, con người rồi ai cũng trưởng thành và sẽ gài đi dần theo năm tháng. Đó là một quy luật bất bại mà không ai được ngoại lệ khỏi vòng tuần hoàn này, khi còn trẻ sức khỏe tốt, sức đề kháng cao nhưng càng lớn tuổi, các bộ phận trên cơ thể dần lão hóa đi, khả năng hoạt động cũng không còn tốt. Các loại máy móc sau khi dùng một thời gian nếu không được bảo dưỡng cẩn thận sẽ nhanh chóng hư hỏng một vài chi tiết, con người cũng vậy không chăm chút, săn sóc sức khỏe sẽ dễ dàng bệnh tật hơn.

Tăng huyết áp là một trong những chứng bệnh mà người cao tuổi rất hay mắc phải. Ở giai đoạn từ 40 mới trở đi là lúc cơ thể đã hoạt động chậm đi rất nhiều, đã xuất rất nhiều dấu hiện của sự lão hóa như đau nhức xương khớp, mắt kém, mất ngủ, sạm da,…Hoạt động của tim cũng theo đó mà bị ảnh hưởng rất nhiều, khả năng bơm máu đến động mạnh đôi khi bị mất kiểm soát, lúc rất nhanh lúc lại rất chạm.

Do ảnh hưởng của thuốc và một số bệnh lý

Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của bệnh tăng huyết áp thứ phát, nếu bạn chữa dứt được bệnh lý trước đó thì chứng tăng huyết áp cũng theo đó àm giảm thiểu đi rất nhiều. Một số loại thuốc cũng có thể làm người trẻ mắc phải bệnh cao huyết áp nhưng thuốc tránh thai, thuốc cảm,…Những loại thuốc này rất phổ biển trong thời đại ngày nay, tuy chúng có thể giải quyết được vấn đề ngay lập tức nhưng di chứng để lại thì khó mà lường trước được.

Do các tác nhân khác 

Rượu bia, đời sống thác loạn kém lành mạnh, thức khuya, ăn uống không khoa học,…cũng là những nguyên nhân khiến cơ thể bị huyết áp cao ở độ tuổi còn khá trẻ so với những người xung quanh. Nhất là những thanh niên có thói quen sử dụng thuốc lá, vừa làm hư phổi vừa hại đến tim mạch, chúng ta nên cân nhắc hạn chế hoặc cai thuốc càng sớm càng tốt.

Cocain là một tác nhân gây huyết áp cao

Cocain là một tác nhân gây huyết áp cao

Đặc biệt phải kể đến Cocain hay còn một tên gọi là Coke, là thành phần chính trong các chất kích thích như ma túy, đá, cỏ, thuốc lắc,…Chúng khiến tinh thần con người trở nên hưng phấn hơn bao giờ hết, sự hưng phấn này sẽ khiến cơ thể bơm máu đến tứ chi và não bộ nhanh hơn, chơi liều càng cao sự hưng phấn càng duy trì lâu hơn. Sau một khoảng thời gian dùng chất kích thích liên tục bạn sẽ cảm thấy cơ thể suy yếu dần, huyết áp thay đổi thất thường và hiển nhiên cơ thể bạn đang dần mắc phải bệnh về huyết áp cao mà bạn chưa nhận ra được.

Triệu chứng

Người ta gọi huyết áp cao là “kẻ giết người thầm lặng” là do căn bệnh này chẳng có một triệu chứng gì rõ ràng. Không gây ra khó thở, tức ngực như bệnh phổi, cũng chẳng sụt cân, đi tiểu nhiều, thị lực kém như đái tháo đường,…Tất cả mọi sự phát triển của căn bệnh đều xảy ra bên trong cơ thể, sự thay đổi về tốc độ bơm máu hay áp lực máu đè nén lên động mạch chúng ta đều không thể nào nhìn thấy được, chính vì vậy không thể nào nhận biết bệnh huyết áp cao bằng những dấu hiệu thông thường.

Ở một số bệnh nhân lại có một vài triệu chứng nhỏ như chảy máu cam, mệt mỏi, tim đập nhanh,… nhưng cũng chưa đủ để kết luận đó là bệnh huyết áp. Cần rất nhiều các loại xét nghiệm, kiểm tra, đo đạc trong một khoảng thời gian nhất định và thông qua những số liệu của xét nghiệm bác sĩ mới đủ kết luận bệnh tình của bệnh nhân. Chính vì dấu mờ nhạt nên có nhiều trường hợp bệnh nhân đã mắc cao huyết áp khá nặng nhưng mãi đến lúc bệnh chuyển biến xấu mới phát hiện ra.

Có thể nói rằng căn bệnh này phá hủy con người từ bên trong, chúng bào mòn sức khỏe của chúng ta từng ngày. Với những người có thói quen khám sức khỏe định kỳ còn có khả năng phát hiện ra bệnh tình và chữa trị nhanh chóng. Nhưng với những người bận rộn, không đủ điều kiện thăm khám thường xuyên lại tạo điều kiện cho căn bệnh phát triển ngày một nhanh hơn.

Đối tượng

Như những thông tin chúng tôi cung cấp ở phía trên thì đối tượng mắc phải huyết cao đa số vẫn là những người lớn tuổi từ 45 tuổi trở lên. Nhưng với sự phát triển ngày thì ngay cả những người trẻ tầm 20 30 vẫn bị huyết áp cao mà nguyên nhân phần lớn là do thói quen sống không lành mạnh. Tỷ lệ này đang ngày càng tăng cao hơn ở một số năm trở lại đây, đỉnh điểm nhất là vào năm 2016 ở nước ta có hơn 40% người mắc bệnh huyết áp cao, số liệu này cho thấy căn bệnh đang phát triển rất mạnh mẽ, nguy cơ đe dọa đến tính mạng ngày càng cao hơn.

Ở trường hợp đặc biệt trẻ nhỏ dưới 10 tuổi cũng có khả năng mắc phải huyết áp cao là do ảnh hưởng của bệnh về thận. Bệnh thận có thể là do bẩm sinh hoặc tác động của môi trường mà trẻ mắc phải, trẻ nhỏ là những sinh linh bé bỏng chúng chưa có nhiều ý thức bảo vệ sức khỏe của bản thân. Các bậc cha mẹ phải thường xuyên quan tâm và dạy con em cách bảo vệ bản thân để tránh khỏi những căn bệnh nguy hiểm này

Chế độ dinh dưỡng cho người huyết áp cao

Chế độ ăn giảm mặn, giảm đường, giảm mỡ

Thông thường những người bị huyết áp cao sẽ có xu hướng thích ăn mặn cũng tựa như người bị tiểu đường rất thích ăn ngọt. Điều đầu tiên để ngăn chặn huyết áp tăng cao đột ngột là điều chỉnh khẩu phần ăn mỗi ngày, nên tập thói quen ăn thanh đạm, không cho quá nhiều gia bị nêm nếm đặc biệt là muối và đường. Mỗi ngày cơ thể bệnh nhân huyết áp cao chỉ nên dung nạp ít hơn 6gram Natri Clorua mỗi ngày, để cân bằng các hoạt động sống. Nhiều hơn số lượng này sẽ khiến tình trạng huyết áp tăng cao nhanh chóng.

Đồ ăn mặn là một tác nhân của huyết áp cao

Đồ ăn mặn là một tác nhân của huyết áp cao

Những loại thức ăn nhanh, thức ăn đóng hợp là những loại chứa rất nhiều muối, chúng đứng đầu danh sách những thực phẩm không dành cho người huyết áp cao. Ở bước đầu thay đổi khẩu phần ăn sẽ rất khó để làm quen vì sở thích của người bệnh thích những món ăn đậm đà, nhưng bạn hãy nghĩ đến sức khỏe và hạnh phúc gia đình phải cố gắng thay đổi để giảm thiểu các tình trạng biến chứng của huyết áp cao.

Mỡ cũng là một tác nhân gây tác tắc nghẽn động mạch, các vấn đề về tim mạch. Bệnh nhân huyết áp cũng nên giảm lượng mỡ trong thịt lẫn trong các loại dầu ăn thường ngày sử dụng, ít ăn các món chiên xào, nhiều dầu mỡ. Hãy ăn thanh đạm và đơn giản một chút, vừa giàu chất dinh dưỡng vừa tốt cho sức khỏe, dần theo thời gian bạn sẽ cảm thấy sức khỏe hồi phục trở lại.

Tuân thủ chế đồ ăn nhiều rau củ, trái cây

Bạn có biết rằng người ăn nhiều rau củ, trái cây mỗi ngày sẽ trẻ và sống thọ hơn những người ít ăn rau củ không. Với phụ nữ thì việc ăn nhiều rau củ quả giúp cho làn da chắc khỏe, trắng sáng đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa. Dù bạn là nam hay nữ, dù bạn đang khỏe mạnh hay đang là bệnh của huyết áp cao thì cũng nên tập cho mình thói quen ăn rau trong mỗi bữa ăn, sau đó ăn thêm nhiều loại quả hơn để cung cấp đủ loại vitamin cho cơ thể.

Rau củ là nguồn cung cấp dồi dào vitamin các loại, chất khoáng, chất xơ tự nhiên cho con người. Ở một số gia đình họ còn kết hợp ăn cơm cùng những loại trái cây khác nhau để bữa cơm không có cảm giác ngán. Nếu bạn không thích ăn trái cây một cách đơn điệu, bạn có thể sáng chế ra những món ăn salad trộn cùng nhiều loại trái cây hoặc rau củ. Như vậy thì mỗi bữa ăn đều vô cùng hấp dẫn và thơm ngon.

Siêng năng luyện tập thể dục thể thao 

Vận động thể thao phù hợp hỗ trợ xương khớp hoạt động linh hoạt hơn. Các bài tập thể dục nhẹ nhàng còn giúp điều hòa hơi thở, nhịp tim của con người, nhất là với những người từ trung niên trở lên. Việc tập thể dục sẽ làm họ cảm thấy yêu đời, tăng cường sức đề kháng, sự chống chịu với bệnh tật. Các bệnh nhân cao huyết áp cũng nên tham gia tập luyện các môn thể thao nhẹ nhàng như tập dưỡng sinh, tập yoga để cân bằng sức khỏe cho bản thân mình.

Nếu bạn bận rộn công việc hay do tuổi tác lớn không có nhiều thời gian luyện tập thể thao thì hãy cố gắng sắp xếp ra một khoảng thời gian vừa đủ tầm 15 đến 30 phút để khởi động tay chân mỗi ngày. Chẳng cần phải tập luyện ở phòng gym hay phải ra công việc thoáng đãng để luyện dưỡng sinh, bạn có thể chơi thể thao ngay ở nhà tại khúc sân nhỏ của ngôi nhà. Hay thậm chí là ngay trong căn phòng nhỏ của mình, một vài động tác khỏi động xương khớp mỗi sáng cũng đủ làm cơ thể bạn thoải mái.

Loại bỏ những thói quen xấu

Hạn chế những thói quen như thức khuya, uống rượu bia thường xuyên, thay vào đó là uống các loại nước tốt cho cơ thể như saffon, trà xanh, hoa cúc,…Đây là những loại nước thanh lọc cơ thể, khiến bạn đi vào giấc ngủ dễ dàng, không còn những triệu chứng khó chịu, nhức đầu. Và hơn thế nữa là không được hút thuốc lá, sử dùng chất kích thích, thời gian rảnh bạn có thể trò chuyện cùng gia đình hoặc theo đổi một môn thể thao mà bản thân yêu thích.

Với những người trẻ mắc phải cao huyết áp sẽ khiến tinh thần sa sút dễ chểnh mảng việc học tập và công việc. Gia đình và bạn bè lúc này là những điểm dựa tinh thần rất lớn của họ, sự quan tâm, chăm sóc từ những người thân yêu sẽ khiến họ không cảm thấy cô đơn trên con đường chống chọi với bệnh tật. Tinh thần là một yếu tố rất quan trọng giúp cho quá trình điều trị bệnh được thành công hơn, bạn phải sống lạc quan và tin tưởng vào người điều trị thì khả năng khỏe mạnh trở lại sẽ ngày càng cao hơn.

Chúc bạn có một sức khỏe thật tốt!