Chăm sóc bệnh nhân tràn khí màng phổi

Tình huống: Chào bác sĩ, em là Tiên hiện đang sống tại Sài Gòn. Vào tháng trước ba em vừa nhập viện nguyên nhân do tràn khí màng phổi. Trước đây ba em có tiền sử bệnh phổi đang điều trị được 3 năm, gần đây ông thường cảm thấy đau tức ngực, khó thở; triệu chứng ngày càng nặng nề hơn dẫn đến ông cảm thấy như nghẹn ở lồng ngực và thế là nhà em đã đưa ba vào bệnh viện. Điều trị hơn 1 tháng thì ba được xuất viện, tuy tình trạng sức khỏe không còn đang lo ngại, nhưng em vẫn còn khá lo lắng vì gia đình khá đơn chiếc, không nắm rõ cách chăm sóc bệnh nhân.

Bác sĩ cho em một vài lời khuyên để chăm sóc ba tốt hơn với tình huống bệnh án tràn khí màng phối với ạ. Em cảm ơn bác sĩ rất nhiều!

Lời giải đáp:

Tìm hiểu chung về tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phối là một hiện tượng thường thấy trong bệnh lý liên quan đến chức năng hô hấp của cơ thể con người. Khi mắc phải chứng bệnh này bệnh nhân sẽ cảm thấy đau tức ngực, nhất là ở khoang phổi bị tràn khí, khó thở, ho khan và mệt mỏi. Tràn khí màng phổi là tình trạng xuất hiện khi trong khoang màng phổi. Tình trạng này được phân thành hai loại như sau:

• Tự phát nguyên phát: Là hình thức tràn khí không rõ nguyên nhân, thường xảy ra với người trẻ tuổi, cao gầy và có thói quen sử dụng thuốc lá. Những đối tượng thuộc phân loại này chưa từng có tiền sử bệnh phổi trước đây, nguyên nhân dẫn đến hình tượng này khó được xác định rõ.
• Tự phát thứ phát:Là hình thức tràn khí có tiền sử bệnh liên quan đến hô hấp trước đây như: giãn phế nan, hên phế nan. Trong tình huống bệnh nhân đột ngột bị suy hô hấp chúng ta có thể nghĩ đến những trường hợp như là nhiễm khuẩn phổi, ác  bệnh  phổi  mô  kẽ  như  xơ  phổi  mô  kẽ  lan tỏa, bụi phổi,…

Để có thể xác định được đúng nguyên nhân dẫn đến tràn khí màng phổi các bác sĩ có thể làm một số kiểm tra như chụp XQuang, kiểm tra hơi thở,…Thông qua nhưng xét nghiệm này các bác sĩ sẽ đưa ra những phương hướng điều trị cụ thể và kịp thời nhất cho tình trạng bệnh của bệnh nhân. Thông thường người bệnh khi bị tràn khí cần được thông khí nhanh nhất để lấy lại được hơi thở bình thường, việc khó thở sẽ dẫn đến thiếu oxy não bộ dễ rơi vào hôn mê.

Nguyên nhân dẫn đến tràn khí màng phổi

Nguyên nhân dẫn đến tràn khí màng khổi cũng khá là phong phú và đa dạng. Bệnh nhân có tiền sử bệnh phổi lâu năm cộng thêm việc lớn tuổi sẽ dễ gặp phải tình trạng này như ba của bạn Ngọc đã chia sẻ ở tình huống đầu bài. Ông đã có tuổi lại cộng thêm việc bị bệnh phổi trong một thời gian dài, các chức năng phổi giảm dần vì thế mà đã xảy ra hiện tượng tràn khí. May mắn người như phát hiện kịp lúc và đưa ông đến gặp bác sĩ trước khi tình huống xấu hơn.

Tràn khí màng phổi ở người trẻ là do chúng ta có thói quen hút thuốc lá, thuốc lá điện, cỏ mỹ,..theo thời gian dài những loại đó bào mòn chức năng lọc của phổi dẫn đến tràn khí màng phổi. Tuy người trẻ có sức đề kháng tốt hơn người cao tuổi nhưng những sản phẩm thuốc lá hiện đại ngày nay được điều chế thêm nhiều thành phần hóa học giúp hưng phấn khá nhiều, chúng càng hưng phấn càng có hại cho cơ thể con người. Vì thế mà tỷ lệ người trẻ mắc bệnh phổi hoặc tràn khí màng phổi đang dần tăng cao ở những năm gần đây.

Một số nguyên nhân nữa mà chúng ta có thể đề cấp đến tràn khí là do chọc dịch màng phổi, lấy sinh thiết màng phổi,…đây là một số xét nghiệm trong y học để kiểm tra phổi, nhưng chúng cũng để lại tác dụng đối với sức khỏe chúng ta. Ung thư phế quản làm di căn đến màng phổi, nhưng nguyên nhân này khá là hiếm gặp.

Nguyên nhân cuối cùng dẫn đến tràn khí màng phổi là cho chấn thường, tổn thương do tai nạn đã ảnh hưởng đến phổi. Điển hình như tai nạn giao thông va chạm mạnh đập thẳng vào lồng ngực, khiến cho cơ thể người bị nạn bị tràn khí màng phổi. Những tổn thường này nằm bên trong cơ thể, chúng ta không thể nhìn thấy được và thường bỏ qua cho đến khi dấu hiệu dần nghiêm trọng hơn thì chúng ta mới phát hiện ra.

Kế hoạch chăm sóc bệnh nhên tràn khí màng phổi

Giai đoạn chăm sóc sau điều trị rất quan trọng cho việc hồi phục sức khỏe của người bệnh. Lúc này đây điều cần làm nhất của người nhà bệnh nhân là phải thường xuyên hỏi han, quan sát các hoạt động ăn uống mỗi ngày của người bệnh. Nơi dưỡng bệnh của họ nên ở tầng thấp ở trong nhà, vị trí thoáng mát, rộng rãi. Có thể chọn những căn phòng có cửa số để bệnh nhân cảm thấy thoảng mái, có khí trời khiến thần sắc bệnh nhân trở nên tươi tỉnh hơn.

Thực đơn ăn uống, nghỉ ngơi hằng ngày của bệnh nhân phải tuân theo sự chỉ dẫn của bác sĩ. Sau điều trị hầu hết các bệnh nhân sẽ cảm thấy khó chịu, lạc miệng lúc này người nhà nên cho họ ăn những món ăn thanh đạm, dễ tiêu hóa, trong bữa ăn nên có nhiều rau và trái cây cung cấp thêm vitamin cần thiết cho cơ thể đang bị tổn thương. Đối với người lớn tuổi như ba của bạn Ngọc càng cần có sự chăm sóc từ các con và người thân trong gia đình.

Nếu gia định của bạn đơn chiếc ít người, lại bận rộn nhiều công việc, bạn có thể nghĩ đến giải pháp thuê hộ lý hoặc người giúp việc. Người này sẽ chịu trách nhiệm ăn uống, coi sóc người bệnh mỗi ngày. Khi có tình huống khẩn cấp họ cũng có thể báo ngay với người nhà hoặc liên hệ gọi bác sĩ. Tùy vào hoàn cảnh và ý kiến các người thân mà bạn tìm những giải pháp khác nhau để có thể chăm sóc cho người bệnh một cách tốt nhất.

Nhưng với tốt nhất là sự chăm sóc từ người nhà, sự quan tâm từ người thân. Đây luôn là cách khiến bệnh nhân mau chóng hồi phục sức khỏe, tình yêu thương là liều thuốc tình thần hữu hiệu nhất, chữa khỏi mọi vết thương trên cơ thể con người.

Một số lưu ý cần thiết

Với những bệnh nhân có vấn đề về phổi, người nhà có hãy thường xuyên kiểm tra hơi thở hoặc mạch đập của họ. Chúng ta có thể sử dụng dụng cụ y tế có sẵn để đo nhịp tim, mạch đập của bệnh nhân, chắc chắn rằng họ luôn trong trạng thái ổn định nhất. Nên ghi chép lại những số liệu này khi đến kỳ tái khám bạn có thể gửi cho bác sĩ để họ có căn cứ chẩn đoán một cách chính xác nhất.

Ngoài ra, hãy tuân thủ theo đúng lời dặn của bác sĩ điều trị về việc dùng thuốc hoặc tập các bài tập vật lý trị liệu giúp bệnh nhân hồi phục sức khỏe nhanh hơn. Tuyệt đối không nên dùng cùng một lúc nhiều loài thuốc khác nhau do nhiều bác sĩ kê đơn, còn một trường hợp nữa là bệnh nhân vừa uống thuốc tây lẫn thuốc Đông y. Một số thành phần trong 2 loại thuốc này xung đột chức năng với nhau, nếu bạn dùng một cách bừa bãi vừa không chữa dứt bệnh mà còn để lại hậu quả nặng cho sức khỏe của bản thân.

Bệnh nhân tràn khí màn phổi sẽ thường xuyên có những triệu chứng như đau tức ngực, khó thở, dẫn đến mệt mỏi, chóng mặt. Người nhà có thể dựa vào những dấu hiệu này để kịp thời đưa bệnh nhân đến bệnh viện cứu chữa, nên để bệnh nhân nghỉ ngơi tại khu vực gần cửa chính hoặc nơi thoáng mát rộng rãi dễ dàng chăm sóc và đưa đi trong tình trạng khẩn cấp.

Dù bạn ở độ tuổi nào thì việc bảo vệ một lá phổi trong sạch là điều rất cần thiết để duy trì sức khỏe lâu dài. Phổi là một cơ quan lọc khí rất quan trọng đối với cơ thể con người, nếu chúng xảy ra vấn đề thì tính mạng chúng ta có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào. Để hạn chế được các bệnh về phổi chúng ta nên hạn chế dùng rượu bia và nhất là hút thuốc lá, ngày nay còn có thêm thuốc lá điện tử, cỏ mỹ,….Bảo vệ lá phổi là bảo vệ cuộc sống ấm no hạnh phục cho chính chúng ta. Chúng tôi rất mong ba của Ngọc sẽ nhanh chóng khỏi bệnh, chúc bạn và gia đình luôn được hạnh phúc!